Kapitalistički način proizvodnje počeo je da se razvija još u srednjem veku, uglavnom po najnaprednijim gradovima Italije i Flandrije. Od XVI veka privreda je u Italiji bila u opadanju zbog otkrića novih puteva i kontinenata kada je središte svetske trgovine preneseno sa Sredozemnog mora na Atlantski okean. Posle privremenog uspona Španije i Portugalije, prvo mesto zauzele su Nizozemska, Engleska i Francuska zahvaljujući svom ranijem privrednom razvitku i podesnom geografskom položaju. U tim zemljama Zapadne Evrope kapitalistički način privrede se najpre i učvrstio. Sve do kraja XVIII veka najvažniji oblik kapitalističke proizvodnje bila je manufaktura. Razvitak kapitalizma ubrzan je tehničkim dostignućima, a ona su povećala proizvodnju i olakšala saobraćaj. Pre geografskih otkrića, Evropljanima su bili poznati samo delovi Severne Afrike i Srednje Azije, međutim, posle velikih otkrića uspostavljaju se žive trgovinske veze između naroda postojećih i novootkrivenih kontinenata. S razvitkom proizvodnje i trgovine razvijaju se moćni gradovi, a s razvitkom gradova i gradskog života u njima dolazi do razvitka nauke i kulture. Naučna otkrića ostvarena u XVI i XVII veku temelje se na saznanjima do kojih je čovek došao u prethodnom periodu. U ovo doba dolazi do raznih otkrića i razvitka prirodnih nauka kao što su fizika, hemija, astronomija, zoologija, botanika i dr. S novim otkrićima i shvatanjima u oblasti prirodnih nauka dolazi do borbe između religije i pobornika novih shvatanja jer su ona mahom bila u suprotnosti s onim što je crkva propovedala. U to doba živeli su i stvarali veliki opšteobrazovani naučnici kao što su Nikola Kopernik, Đordano Bruno, Johan Kepler, Galileo Galilej, Isak Njutn, Tomas Hobs, Džon Lok, Lomonosov, Toričeli, Gej-Lisak i mnogi drugi, čija su otkrića vrlo značajna za razvitak nauke i dan danas. Ovi naučnici objasnili su razne prirodne pojave i zakonitosti koje u prirodi vladaju, i to: Nikola Kopernik objasnio je heliocentrični sistem po kome je Sunce središte oko kojeg se okreću planete i Zemlja; Kopernikovo učenje nastavio je njegov sledbenik, mladi italijanski filozof i naučnik Đordano Bruno, koji je dokazao da je Sunce samo jedna od mnogobrojnih zvezda u svemiru. Veliki naučnik toga doba bio je i Galileo Galilej, koji je rekao i dokazao da Zemlja vrši dvojako kretanje, oko svoje ose i istovremeno obilazi oko Sunca.
S razvitkom kapitalizma dolazi do mnogobrojnih izuma i usavršavanja već postojećih. Majstori i inženjeri toga doba bavili su se konstruisanjem raznih mehanizama. Genijalni konstruktor iz tog vremena bio je Leonardo Da Vinči. U XVI veku konstruisani su veliki tehnički uređaji, konstruisane su razne pogonske mašine, kao i mašine radilice sa životinjskim, ljudskim i vodenim pogonom, dizalice, pumpe, metalurške peći itd. Razni pronalasci koji su imali tehničku upotrebu do tada nisu bili dovoljno teoretski obrađeni, međutim, u periodu 16, 17, pa i 18. veka, mnoge prirodne pojave i teorijski su objašnjene, a eksperimentalnim putem proverene i dokazane. U ovo doba živi i Toričeli koji je teoretski objasnio atmosferski pritisak, objašnjeni su zakoni kružnog kretanja, a Kepler je vršio eksperimente u vezi s kretanjem nebeskih tela i dokazao da su te putanje elipse. U to vreme otkrivena je i parna mašina koja je izazvala revoluciju u industrijskoj proizvodnji.
I vladari toga doba bili su svesni da bez razvitka moderne nauke nema razvitka moderne industrije, te su mnogi od njih i podsticali i materijalno pomagali razvitak nauke, dok su se drugi i sami bavili naukom.
I u društvenim naukama napušteno je oslanjanje na autoritete bilo hrišćanske, bilo antičke. Za sve su se tražili pouzdani dokazi. U pravu- ispitivanjem činjenica, u istoriji- kritičkom analizom vesti koje su se sačuvale iz prošlosti. Sve što je nekada proglašeno za istinu podvrgnuto je naknadnom eksperimentu.
Država je prestala da se smatra božanskom silom. Dva engleska mislioca toga doba iznela su o njoj suprotna mišljenja.
Tomas Hobs (1588-1679), filozof materijalista, nastavljač i sistematizator engleske materijalističke filozofije. On smatra da je država veštačka tvorevina samih ljudi. Pošto je po svojoj prirodi ‘čovek čoveku vuk’, on lični mir i bezbednost nalazi u stvaranju države; zato su se ljudi odrekli jednog dela svojih prava i sporazumeli se da ih prenesu na vladara, a on u državi treba da ima neograničenu vlast. Najpoznatija njegova dela su “Levijatan”, “Čovek i građanin” i dr.
Džon Lok (1632-1704), takođe filozof materijalista, smatrao je državu rezultatom društvenog ugovora između vladara i podanika. Ako vladar pogazi ‘prirodna prava’ čoveka, podanici imaju pravo na pobunu. Lokova politička teorija proglašava prema tome načelo narodnog suvereniteta, zbog čega je imala veliki uticaj na ideologe buržoaske revolucije.
Zimsko računanje v/bremena 